Wykład "Czechowice i Dziedzice - dawniej i dziś"
Temat wykładu:
Praca ze starymi fotografiami, oraz negatywami. Odtwarzanie fotografii sprzed lat współczesnymi metodami.
Na wykładzie zaprezentuje nasze metody pracy oraz warsztat a także „ucyfrowimy” kilka negatywów, nie oglądanych przez nikogo przez kilka ostatnich dekad, zapraszając tym samym zgromadzonych do uczestnictwa w tym ciekawym procesie poznawania historii naszego miasta.
Spotkanie poprowadzą:
- Wojciech Kaprzyk
Informatyk i pasjonat fotografii.
Współautor strony „Za miastem, czyli przyroda Czechowic-Dziedzic i okolic” oraz projektu fotograficznego „Dawniejidzis.pl”
- Bartłomiej Karas
Informatyk, pasjonat astronomii, fotografii, gór, współorganizator Biegu Niepodległości, współtwórca projektu fotograficznego „Dawniejidzis.pl.
Wykład "Opowieść o początkach Czechowic"
Wycieczka Niepołomice Kraków
Historia fonografii zamknięta w ośmiu salach z epoki, gdzie wśród autentycznych mebli, dywanów, zasłon, firan, czy tapet znajdziecie magnetofony, gramofony i radia z czasów dzieciństwa – zarówno Waszego, jak i Waszych dziadków. To coś więcej niż tylko muzeum – przy okazji poznawania historii związanych z zapisem dźwięku czeka was sentymentalna podróż w czasie, do wnętrz mieszkań i domów, jakie pamiętamy z dzieciństwa lub w jakich mieszkali nasi dziadkowie i pradziadkowie.
Zwiedzamy w dwóch grupach:
- - 10:15
- - 11:15
Do dyspozycji muzealna kawiarnia lub spacer po niepołomickim ryneczku.
13:00 Zamek Królewski w Niepołomicach
Zamek Królewski w Niepołomicach nazywany jest „drugim Wawelem” został wybudowany z rozkazu króla Kazimierza Wielkiego na skarpie pradoliny Wisły. Miał pełnić również funkcje obronne. Wyruszały z niego wyprawy myśliwskie do pobliskiej Puszczy Niepołomickiej. Rezydencja obronna pierwotnie składała się z trzech wież, budynków w skrzydle południowym i wschodnich i murów kurtynowych wokół dziedzińca. Równolegle powstała osada Niepołomice, mająca pełnić funkcje usługowe dla zamku i dworu. Dzieło kazimierzowskie kontynuowali następni królowie: Władysław II Jagiełło, Zygmunt I Stary, a następnie Zygmunt II August. Za czasów króla Władysława Jagiełły zwoływano w zamku zjazdy koronne i odbywały się sądy. Zygmunt I Stary gruntownie zamek przebudował, nadając mu formę czworoboku z dziedzińcem wewnętrznym. Był schronieniem dla dworu królewskiego w okresie panującej w Krakowie epidemii (1527). W 1550 roku wielki pożar zniszczył skrzydło wschodnie i północne. Za panowania króla Zygmunta Augusta odbudowano i przebudowano zamek. Prace prowadzono w latach 1551-1568 pod kierunkiem Tomasza Grzymały oraz artysty rzeźbiarza Santi Gucci. Wybudowano m.in. klatki schodowe od strony dziedzińca i krużganki wsparte na trzech słupach.
Zasługą królowej Bony były ogrody włoskie usytuowane przy południowym skrzydle – „ogrody królowej Bony”. Od końca XVI wieku zamek przechodził w ręce rodów szlacheckich: Curyłów, Branickich, Lubomirskich. W tym czasie zmieniano jedynie wystrój wnętrz, przebudowano kominki i stropy. Od połowy XVIII wieku zamek przejmują król August Mocny i August III. Po rozbiorze Polski w 1772 roku zamek wraz z miastem przeszedł pod panowanie Austrii. Austriacy zmienili wystrój zamku przeznaczając go na koszary, rozebrali też drugie piętro, wzmocnili mury skarpami i przyporami. W drugiej połowie XIX wieku do I wojny światowej zamek pełnił funkcje mieszkaniowe, magazynowe. W okresie międzywojennym i powojennym zamek pełnił funkcję obiektu użyteczności publicznej. W czasie wojny zamek przeszedł w ręce niemiecki. W okresie powojennym budowla popadała w ruinę. Od 1991 roku, kiedy to stał się własnością Gminy Niepołomice, przystąpiono do kompleksowych prac renowacyjnych. Po kilku latach remontów i prac adaptacyjnych, królewska siedziba odzyskała swą dawną świetność.
Obecnie zamek otwarty jest dla gości i turystów. W komnatach zamkowych powstało Muzeum Przyrodnicze wykorzystujące eksponaty myśliwskie i łowieckie, zbiory Włodzimierza Puchalskiego oraz Muzeum Narodowe. Obiektem administruje Zamek Królewski w Niepołomicach Sp. z o.o., organizuje recitale, koncerty, spektakle, pokazy rycerskie, wystawy a także zarządza luksusowym hotelem, restauracją oraz centrum konferencyjnym.
W komnatach zamkowych zobaczycie Państwo dwie wspaniałe galerie malarstwa i rzeźby ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie:
SUKIENNICE 2 W NIEPOŁOMICACH – ZNANE I NIEZNANE a także THEATRUM PICTORIUM – TEATR MALARSTWA. SPOTKANIA .
Zwiedzicie także wystawy stałe i czasowe: SKARBY NIEPOŁOMICKIEJ PARAFII, GABINET WŁODZIMIERZA PUCHALSKIEGO, NIEPOŁOMICE.MIASTO, CZAS I LUDZIE oraz TROFEA MYŚLIWSKIE.
Zwiedzamy cała grupą, część z przewodnikiem, resztę ekspozycji indywidualnie.
15:00 Wyjazd do Krakowa
Czas wolny w Krakowie do godziny 18:00.
Powrót do Czechowic-Dziedzic ok. 20:00.
Zapraszamy
Wykład Grudniowy Jacka Cwetlera
Stela. Słownik gwarowy czechowicki i rozmowy o tożsamości.
"S T E L A słownik gwarowy czechowicki i rozmowy o tożsamości", 500 stron tekstu, 100 fotografii. Autor: Zdzisław Nowrotek.
Gwiazdkowa pora jest jednym z tych okresów, w którym książki wracają do szczególnych łask. Towarzystwo Przyjaźni Czechowic-Dziedzic przygotowało kolekcjonerom regionalnych publikacji, a jednocześnie wszystkim, świąteczną ofertę w postaci książki autorstwa Zdzisława Nowrotka pod tytułem: "Stela. Słownik gwarowy czechowicki i rozmowy o tożsamości.". Poznawanie nowej książki, zanurzanie się w świecie myśli i nastrojów kreowanych przez autora, dla wielu z nas stanowi niepowtarzalne przeżycie. Tym większe, kiedy wiemy, że narracja dotyka spraw nam bliskich, naszego otoczenia, naszej małej ojczyzny.
Opracowanie zawiera dwa korespondujące ze sobą tematycznie komponenty. Pierwszym jest słownik dokumentujący gwarę mieszkańców rejonu czechowickiego wraz z bogatym zbiorem zwrotów i frazeologizmów, tekstami pisanymi gwarą oraz rozdziałem teoretycznym. Północno-wschodnia odmiana gwary cieszyńskiej dialektu śląskiego, używana w okolicach Czechowicach-Dziedzicach i okolicy, jest w słowniku reprezentowana przez ok. 3000 haseł, 900 odniesień do źródeł etymologicznych, 300 frazeologizmów oraz ok. 700 zdań z żywej gwarowej mowy. Zredagowanie słownika gwarowego w czasie, gdy gwary gwałtownie zanikają, jest ostatnią szansą ich udokumentowania. Świadomość tę mieli również inni autorzy, bowiem większość słowników gwar śląskich powstało po roku 2000.
W drugim komponencie książki poruszone zostały kwestie tożsamościowe małej ojczyzny i regionu. Czy nasi przodkowie byli tu od zawsze, a może skądś przybyli? Czy mamy coś wspólnego z plemieniem Gołęszyców, z ludnością z Opolszczyzny, a może z Morawianami, Niemcami i Austriakami, Wołochami? Jak przedstawia się nasze bezpośrednie sąsiedztwo językowe i kulturowe, co pod tym względem zawdzięczamy naszym sąsiadom, a co oni nam? Ile jest Śląska w Pszczyńskiem, ile Małopolski za Białką, czy zaraz za Bielskiem mieszkają górale? Co jest faktem, a co stereotypem? Co jest prawdą, co mitem, wytworem rynku i popkultury lub poglądem życzeniowym? Autor stara się odpowiedzieć na te pytania, a także na wiele innych, głosem nie tylko swoim, lecz przede wszystkim głosami badaczy publikujących kiedyś i dziś. Zgromadzona na 500 stronach wiedza oparta została na wielu udokumentowanych źródłach, zawiera ponad 500 przypisów, wykorzystuje 200 publikacji historycznych, językoznawczych, dialektologicznych i etnograficznych, sięga do pamięci ponad 60 terenowych informatorów.
W książce zamieszczono setkę fotografii, które przedstawiają lokalne i regionalne zabytki, naszą wspólną, wartościową materialną spuściznę.
Ukazanie się publikacji Stela w czasie debaty i prac nad regionalnym językiem śląskim może być swoistym głosem w dyskusji o języku, kulturze i tożsamości mieszkańców, idący z tej części Śląska.