Piesko Leopold

nauczyciel, pionier polskiego ruchu narodowego w Czechowicach-Dziedzicach, społecznik, działacz ruchu regionalnego. Urodził się 11 listopada 1883 roku w Białej Krakowskiej. Jego ojciec Franciszek był z zawodu stolarzem. Matka Rozalia z domu Czerwińska pochodziła z Targanic k/ Wadowic, natomiast jej przodkowie wywodzili się z Królestwa Polskiego. W domu pielęgnowano pamięć polskich tradycji powstańczych z którymi czynnie była związana rodzina matki.

Uczęszczał do niemieckiej szkoły elementarnej i wydziałowej w Białej. W latach 1898-1903 uczył się w niemieckim Seminarium Nauczycielskim w Białej, gdzie złożył egzamin dojrzałości. Podczas nauki w seminarium uczestniczył w pracach tajnej organizacji młodzieżowej „Jedność”. Organizacja ta prowadziła działalność wśród polskiej młodzieży niemieckich szkół średnich w Bielsku. Po zdaniu matury objął swą pierwszą posadę w szkole w Dziedzicach. Od razu rozpoczął aktywną pracę społeczną. Wstąpił do Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego, w którym działał do wybuchu II wojny światowej. Związał się z Czytelnią Ludową w Dziedzicach, gdzie w latach 1903-1913 był bibliotekarzem, reżyserem teatru amatorskiego i dyrygentem chóru. Prawie w tym samym czasie (1904-1913) sekretarzował dziedzickiej Ochotniczej Straży Pożarnej. Od 1905 roku aż do 1939 roku pełnił obowiązki członka Zarządu Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Dziedzicach, pełnił również funkcję skarbnika w Ludowej Spółce Spożywczej (1911-1912).


W 1913 roku został przeniesiony do Szkoły Ludowej w Czechowicach gdzie nauczał do 1919 roku. I tutaj również aktywnie włączył się do pracy na rzecz środowiska. Był księgowym i kasjerem Spółdzielczej Kasy Oszczędności i Pożyczek w Czechowicach, kierował pracą tamtejszego teatru amatorskiego. W latach 1915-1919 pełnił funkcję sekretarza Wydziału Gminnego w Czechowicach.

Odzyskanie przez Polskę niepodległości w 1918 roku powitał jako spełnienie swych młodzieńczych marzeń i włączył się ochoczo do pracy związanej z ustanowieniem polskiej władzy na ukochanej ziemi. W październiku 1919 roku obejmuje stanowisko kierownika 4-klasowej Szkoły Powszechnej w Dziedzicach. W tym czasie aktywnie włącza się do przygotowań zapowiedzianego na Śląsku Cieszyńskim plebiscytu, bierze udział w pracach Miejscowego Komitetu Plebiscytowego w Dziedzicach. Podczas III powstania śląskiego współ- pracował z grupą „Południe”, kontaktując się z por. Rosińskim i jego zastępcą Stanisławem Krzyżowskim, którzy przez pewien czas kwaterowali w dziedzickiej szkole. W kancelarii szkoły odbywały się również narady grupy powstańców wypartej przez Grenzschutz z terenu powiatu pszczyńskiego.

Całe dwudziestolecie międzywojenne było dla niego okresem niesłychanie intensywnej pracy zawodowej i społecznej. Z jego inicjatywy podniesiono stopień organizacyjny szkoły, którą kierował. Była to odtąd szkoła 8-klasowa, a w 1937 roku otrzymała nowy, odpowiadający ówczesnym potrzebom dydaktycznym budynek. Był to między innymi wynik wieloletniej współpracy z dziedzickim wójtem Ludwikiem Budniokiem. Nadmienić należy, że Leopold Piesko w latach 1921-1939 pełnił obowiązki zastępcy wójta gminy w Dziedzicach. W okresie 1928-1939 przewodniczył Komitetowi Zjednoczonych Związków i Stowarzyszeń Narodowych z Czechowic i z Dziedzic. W latach 1927-1939 piastował obowiązki przewodniczącego Koła Macierzy Szkolnej, a w okresie 1935-1939 był członkiem Zarządu Głównego tej organizacji w Cieszynie.

Po wybuchu II wojny światowej, uchodząc przed hitlerowcami dotarł do Doliny w województwie stanisławowskim, gdzie spotkał się z wcześniej ewakuowaną rodziną. Stąd przeniósł się do Przemyśla, a następnie do Krakowa, gdzie mieszkał do końca okupacji. Nie zaprzestał patriotycznej działalności. W jego krakowskim mieszkaniu przy ul. Orzeszkowej 9/120 odbywało się tajne nauczanie w zakresie III klasy gimnazjalnej.

Natychmiast po wyzwoleniu, pełen zapału do pracy, powrócił na Śląsk Cieszyński i objął powtórnie kierownictwo dziedzickiej szkoły. Zorganizował naukę, przeprowadził remont zniszczonego budynku szkolnego. Uczestniczył także w pracach organizacyjnych związanych z otwarciem 3-letniego Gimnazjum Przemysłowego (późniejsze Technikum Hutnicze, a obecnie Zespół Szkół Technicznych i Licealnych im. Stanisława Staszica). Po przekształceniu w 1948 roku dziedzickiej szkoły podstawowej w jedenastoletnią szkołę ogólnokształcącą (obecnie Zespół Liceów im. M. Skłodowskiej - Curie), objął w niej obowiązki wicedyrektora i sprawował je do momentu przejścia na emeryturę w 1952 roku. W latach 1952-1958 był kierownikiem szkolenia zawodowego w Walcownie Metali „Dziedzice”.

Poza pracą zawodową i społeczną przez całe życie pasjonował się przeszłością Czechowic i Dziedzic. Przez wiele lat opisywał fakty z dziejów obu miejscowości czego skutkiem było powstanie całkiem sporego archiwum. Aktywnie działał w Kole Historycznym, którego członkowie postawili sobie za cel poznanie przeszłości Czechowic i Dziedzic, spisanie jej i popularyzację wśród mieszkańców miasta. Interesował się również muzyką. Był członkiem Towarzystwa Miłośników Ziemi Bielsko-Bialskiej od chwili jego powstania. Zmarł 2 marca 1969 roku i został pochowany na cmentarzu w Dziedzicach(15).
(15)  Artykuł Eugeniusza Kopcia o Leopoldzie Piesko, Kalendarz Beskidzki 1970 rok, s. 94-96.