Moś Antoni

regionalista organizator Izby Regionalnej i jej pierwszy kustosz. Urodził się 31 marca 1920 roku w Czechowicach w wielodzietnej rodzinie. Matka Marianna z domu Borgieł zmarła gdy miał 10 lat. Ojciec Jan – robotnik rolny, człowiek dobry, pogodny i bogobojny, potrafł nie tylko otoczyć dzieci troskliwą opieką, ale stworzyć w domu serdeczną, miłą atmosferę rodzinną. W szóstym roku życia zaczął uczęszczać do pobliskiej Szkoły Powszechnej nr 1 w Czechowicach. Był dzieckiem myślącym. Chociaż ubóstwo dawało się we znaki rodzinie, a w środowisku nie było zwyczaju kształcić dzieci, kontynuował naukę. W 1931 roku zostaje uczniem Państwowego Gimnazjum im. Józefa Piłsudskiego w Bielsku. W 1939 roku zdaje maturę w klasie licealnej o profilu humanistycznym. W czasie okupacji hitlerowskiej pracował jako robotnik rolny, a później pełnił funkcje administracyjne w majątku dworskim Zipsera. Nie czekając na zakończenie wojny, już w marcu 1945 roku wyrusza do Krakowa i podejmuje studia historyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. Odbywał studia w bardzo trudnych warunkach. W dzień chodził na wykłady, nocą pracował jako stróż. W 1948 roku obronił pracę na temat „Osadnictwo Ziemi Kłodzkiej” i uzyskał tytuł magistra. Podejmuje pracę zarobkową i zostaje nauczycielem historii w Szkole Ogólnokształcącej Koedukacyjnej Stopnia Podstawowego i Licealnego im. Bolesława Chrobrego w Pszczynie. Zdobywa kolejny dyplom kończąc Wyższą Szkołę Nauk Politycznych przy Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zawiera związek małżeński z Ludmiłą Bartoszek. Historii w szkole nauczał tylko jeden rok. W kolejnych latach pracował jako zastępca głównego księgowego w Banku Inwestycyjnym w Oświęcimiu i w Zakładach „Kontakt” w Czechowicach - Dziedzicach, a następnie jako główny księgowy w Rafinerii Nafty. W 1969 roku za względu na grożącą całkowitą utratę wzroku przeszedł na rentę. Zainteresowania poznawcze zachował do końca życia. Nawet gdy już tracił wzrok, z pasją naukowca wertował księgi metrykalne, kroniki, dokumenty, odczytywał napisy wyryte w kamieniu. Z nielicznych fragmentów odtwarzał historię swojej rodzinnej miejscowości. Kochał swoje rodzinne strony, rozumiał wartość ich dziedzictwa kulturowego. Chciał uchronić od zniszczenia pamiątki przeszłości, aby zachować je dla potomnych. Aktywnie działał w Kole Historycznym i Kole Miłośników Czechowic - Dziedzic, wraz z ludźmi, którzy podzielali jego poglądy. Był jednym z członków - założycieli Towarzystwa Przyjaciół Czechowic – Dziedzic, a w latach 1983-1990 członkiem zarządu. Współtwórca Izby Regionalnej. Przez kilka lat pełnił w Izbie rolę kustosza opowiadając uczniom z okolicznych szkół jak i prywatnym osobom - historię eksponatów tam się znajdujących. Przy tej okazji budził zainteresowania poznawcze wśród dzieci i dorosłych. W 1981 roku ukazały się drukiem dwie jego prace: „Z dziejów szkoły parafialnej w Czechowicach” oraz „Urbarz gminy Czechowice”. Dzięki jego staraniom powstał w tym czasie film o Czechowicach - Dziedzicach pt. „Między Wisłą a Białą”. Brał udział w pracach wykopaliskowych prowadzonych przez pracowników naukowych Muzeum Śląskiego w Bytomiu przy czechowickim zamku Wilczków (Spichlerzu). Dzięki jego staraniom na frontowej ścianie Kościoła pw.św. Katarzyny zostały zawieszone tablice, na których zapisano fragmenty sześciowiekowej przeszłości wspólnoty parafialnej tej świątyni. „Poznaj a pokochasz” - powiadał. Był człowiekiem skromnym. W swojej działalności udowodnił, że można osiągnąć szlachetne cele, gdy ma się dużo wytrwałości. Ten wielki miłośnik dziejów i tradycji ziemi cieszyńskiej zmarł 10 września 1991 roku. Został pochowany na cmentarzu parafialnym przy kościele pw. św. Katarzyny w Czechowicach - Dziedzicach.