Mapa Orteliusa 1573 rok.

Najstarsza mapa w dziejach kartografii, obejmująca okolice Czechowic. Stanowi fragment mapy Księstwa Oświęcimskiego i Zatorskiego, pierwotnie opracowanej przez Stanisława Porębskiego i wydanej w Wenecji w 1563 roku.

Księstwo Oświęcimskie, z granicą na rzece Białce, powstało ok. 1315 roku w wyniku podziału Księstwa Cieszyńskiego, zaś Księstwo Zatorskie w wyniku kolejnego podziału Księstwa Oświęcimskiego. Później oba weszły w skład Korony.


W roku 1570 flamandzki podróżnik, kartograf i wydawca Abraham Ortelius opracował zbiór pozyskanych map, które wydawał w Antwerpii pod tytułem „Theatrum Orbis Terrarum”. Nie był to jeszcze atlas geograficzny, ponieważ tej nazwy po raz pierwszy użył inny flamandzki wydawca Gerhard Merkator w swoim dziele „Atlas Sive Cosmographicae” dopiero w 1595 roku.

Prezentowana mapa pochodzi z dzieła Orteliusa wydanego w 1573 roku. Poszczególne wydania map nie były datowane, a różniły się odcieniami i kolorami tytułowego opisu, zaś sam „atlas” był uzupełniany i poprawiany.
Mapa, oprócz tytułowego księstwa, przedstawia także część Księstwa Cieszyńskiego z terenami prawobrzeżnymi Wisły od jej źródeł oraz część Księstwa Pszczyńskiego.

Wykonana została w technice miedziorytu kolorowanego na papierze czerpanym ze znakiem wodnym. Wymiary mapy: 22 x 24 cm.

Obecnie mapy Orteliusa i Merkatora z epoki, ze względu na wiek i nietrwały materiał, są ogromną rzadkością i stanowią przedmiot poszukiwań wytrawnych kolekcjonerów na całym świecie. Dla porównania, pierwsza mapa Księstwa Cieszyńskiego pojawiła się dopiero w 1724 roku.
 

Jerzy Giza
Mapa Orteliusa 1573 rok.
 
Mapa Orteliusa 1573 rok.